W 2018 roku Towarzystwo Przyjaciół Przemyśla i Regionu (TPPiR), dla uczczenia 100. rocznicy Odzyskania Niepodległości podjęło się realizacji szczególnego projektu pn. „Za walkę o Niepodległość Ziemi Przemyskiej odznaczeni Gwiazdą Przemyśla”.
W ramach projektu poprzez media (TVP3 Rzeszów, TVP info, Teleexpres oraz Radio Rzeszów i ESKĘ) skierowano apel do mieszkańców Polski
o poszukiwanie dokumentacji historycznej i fotograficznej osób odznaczonych Gwiazdą Przemyśla. Zamiarem inicjatorów akcji było zebranie kompleksowej informacji o wszystkich osobach, które zostały uhonorowane tym szczególnym dla Przemyśla odznaczeniem. Apel ten spotkał się
z nadspodziewanym zainteresowaniem, a przede wszystkim spowodował, że wiele przemyskich rodzin odnalazło wśród rodzinnych dokumentów potwierdzenie zaangażowania swoich przodków w walkę o odzyskanie niepodległości, w wielu rodzinach pamięć o bohaterstwie ojców, o dawnych zdarzeniach, o których przez lata zapomniano. Wiele osób z wdzięcznością włączyło się do projektu by móc upublicznić pamięć o swoich bliskich, którą samotnie dotychczas pielęgnowali. Wielu sugerowało potrzebę opracowania zebranych materiałów w formie książki.
Efekty tej akcji, w postaci bogatej dokumentacji spowodowały, że już
w połowie realizacji projektu, którego jednym z punktów stanowiła piękna wystawa plenerowa zaprezentowana w lipcu 2018 r. na przemyskim rynku, TPPiR postanowiło podjąć prace nad stworzeniem ewidencji osób odznaczonych Gwiazdą Przemyśla z informacją o datach i miejscach walk
w okresie od 1 listopada 1918 do 15 maja 1919 r. Z analizy dokumentów uzupełnionej wynikami kwerendy przeprowadzonej w Archiwum Państwowym w Przemyślu i Muzeum Narodowym Ziemi Przemyskiej powstała lista ponad 9 tysięcy nazwisk z opisami i stało się oczywistym, że powinna ona zostać wydana w postaci publikacji. Byłaby to pierwsza publikacja zawierająca wykaz wałczących w wojnie polsko- ukraińskiej
i odznaczonych Gwiazdą Przemyśla. Dotąd nikt jeszcze nie podjął się takiego zadania.
Jest to tym bardziej godne upowszechnienia, że Gwiazda Przemyśla była wyjątkowym, szczególnym odznaczeniem, które było przyznawane tylko uczestnikom walk o obronę miasta Przemyśla. Odznakę miały prawo nosić osoby wojskowe i cywilne uczestniczące w obronie miasta Przemyśla od
1 XI 1918 r. do dnia 18 XII 1918 r., jak też w obronie ziemi przemyskiej od 11 XI 1918 r. do 16 V 1919 r. na terenie Żurawicy, Medyki, Mościsk, Hussakowa, Siedlisk, Nowego Miasta, Miżyńca, Felsztyna, Chyrowa, Niżankowic, Kalwarii, Grochowiec, Pikulic, Krasiczyna, Wapowiec i Ostrowa. Czas ten został uznany za obronę frontowa z narażeniem życia. Wśród odznaczonych znaleźli się także przemyscy harcerze i uczniowie, zwani Orlętami Przemyskimi, m.in. Kazimierz Schaller, Mieczysław Zaleszczyk, Marian Schultz, Alfons Różycki, Edward Heil, Wilhelm Słaby, Adam Kordecki i inni.
Planowana publikacja w formacie albumowym 21 x 21 ma liczyć ok. 500 stron, ilustrowana zdjęciami dokumentów, fotografii, listów. Nakład książki ustalono na 1000 egzemplarzy. Wszystkie prace związane
z opracowaniem autorskim jak analiza materiałów, tworzenie tabeli, korekty autorskie, wybór materiałów ilustracyjnych autorzy wykonują w ramach wolontariatu. Niestety koszty usług zewnętrznych, jak projekt książki, redakcja techniczna, druk oprawa należy opłacić i na to potrzebne są pieniądze których Towarzystwo nie ma. Koszt redakcji technicznej, przygotowania do druku, składu łamania, druku i oprawy obliczono wstępnie na 30-35 tyś. złotych. Jest to kwota przekraczająca możliwości finansowe TPPiR, które utrzymuje się wyłącznie ze składek członków i niewielkich darowizn sympatyków, dlatego też zwracamy się do Państwa z uprzejmą prośbą o wsparcie finansowe naszego przedsięwzięcia.
Promocję wydanej publikacji planujemy na dzień 17 maja 2019r. (piątek) o godz. 18.00, w trakcie Nocy Muzeów i realizacji Projektu „Śladami ks. płk. Józefa Panasia – obrońcy Ziemi Przemyskiej i Lwowskiej”.
Istnieje możliwości reklamy Państwa instytucji, urzędu lub firmy na ostatnich kartach książki (po przesłaniu danych i logo firmy lub instytucji).
Z poważaniem
Bogusława Pieczyńska
Osoba do kontaktu z ramienia TPPiR- Prezes Zarządu Bogusława Pieczyńska
Tel. 512 597 805; email: zarząd.tppir@gmil.com
Dane do przelewu:
Towarzystwo Przyjaciół Przemyśla i regionu, Rynek 5 ; 37-300 Przemyśl
Nr subkonta projektowego: PBS O/Przemyśl 10 8642 1155 2015 1503 2814 0003
Z dopiskiem: darowizna na wydanie publikacji: „Za walkę o niepodległość Ziemi Przemyskiej – odznaczeni Gwiazdą Przemyśla”